Bazylia – właściwości, odmiany, inspiracje kulinarne
- 11 sierpnia, 2016
- od
- Viola Urban
Bazylia (łac. Ocimum basilicum, ang. basil) – ta zielenina od razu kojarzy nam się z włoską kuchnią. Razem z czerwonymi pomidorami i białą mąką tworzą historię kulinarną Włoch w trzech kolorach. Jej liczne odmiany poprawiają wygląd i smak potraw nie tylko w Europie, ale też wielu kuchniach azjatyckich. Ciężko wyobrazić sobie bez niej pesto, sos pomidorowy czy sałatkę caprese.
Chociaż najbardziej kojarzy nam się ze słoneczną Italią, to tak naprawdę jej korzenie wywodzą się z… Indii, gdzie uprawia się ją od niemal 5000 lat! Znana była także w starożytnej Grecji. Nazwa bazylii pochodzi od greckiego słowa βασιλεύς (basileus) oznaczającego król. Do dzisiaj nazywana jest przez wielu kucharzy królową ziół. Trudno zatem się dziwić, że jej popularność nie maleje, a obecnie można ją kupić w niemal każdym sklepie! Korzystajmy, bo jej walory kulinarne to tylko mała część jej zasług.
Wykorzystanie w kuchni
W związku z tym, że odmian bazylii jest ponad 160, jej zastosowanie w kuchni jest bardzo szerokie. Klasyczna odmiana bazylii znana jako Genovese Basil (zielona bazylia, słodka bazylia) jest powszechnie znana i używana w kuchniach basenu Morza Śródziemnego. Jest podstawą włoskiego sosu pesto, który produkuje się na szeroką skalę z orzeszków pinii, twardego sera i oliwy z oliwek. Bazylia i pomidory to klasyka gatunku. Lubią swoje towarzystwo zarówno w wersji raw tworząc z mozzarellą sałatkę caprese, jak i w nieco bardziej gorącym stylu w klasycznym spaghetti bolognese czy sosie pomidorowym na pizzy. Bazylia doskonale sprawdza się także jako bazowe zioło w sosie vinaigrette.
Od pierwszego wejrzenia pokochałam pomysł łączenia owoców z różnymi rodzajami sera i bazylią. Bruschetta na żytniej bagietce z pomidorami i bazylią jest obłędna, ale spróbujcie wersji z kozim serem, czarnymi jagodami, miodem i bazylią, albo ricottą oraz brzoskwiniami, a przekonacie się, ze klasyka jest super, ale eksperymenty bywają jeszcze lepsze. Bazylia odnajduje się równie dobrze w orzeźwiającej lemoniadzie i słodkich ciastach. Można z niej przygotować zarówno biszkopt, sernik jak i orzeźwiającą jogurtową leguminę. Bazylia jest też niezastąpionym dodatkiem do aromatyzowania oliwy oraz octu.
Czerwona bazylia nie różni się zbytnio od swojej zielonej kuzynki. Jest nieco bardziej aromatyczna, w niektórych odmianach odrobinę bardziej korzenna w swoim aromacie. Jej największym walorem jest wygląd! Dekoracja z czerwono-fioletowych listków zrobi dobrze niemal każdej sałacie. Baziółka proponuje też przyrządzenie pesto z czerwonej bazylii. Jako wielka fanka tego specjału jestem za. Bardzo za!
Bazylia grecka na pierwszy rzut oka nie przypomina bazylii. Ma drobne listki, długie łodyżki i ze wszystkich odmian to właśnie ta rozczula mnie najbardziej. Uwielbiam ją za praktyczność zastosowania. Nie trzeba jej siekać – wystarczy oberwać małe listki wprost na gotowe danie. Jest też najbardziej odporna na kiepskie warunki klimatyczne i glebowe – za to też się lubimy. Zastosowanie bazylii greckiej w kuchni jest podobne do bazylii zielonej.
Bazylia tajska cechuje się zdecydowanym, anyżowym aromatem. Tę i inne azjatyckie odmiany bazylii szeroko stosuje się w potrawach serwowanych w południowo-wschodniej Azji, zwłaszcza Indonezji, Tajlandii, Malezji, Wietnamie i na Tajwanie. Bazylię tajską używa się tam między innymi do aromatyzowania mięs i wzbogacania smaku zup, w tym bardzo popularne zupy pho. Moim ulubionym sposobem wykorzystania bazylii tajskiej w kuchni jest… pesto z orzechów ziemnych lub pistacji. Ciekawą propozycją wykorzystania tajskiej bazylii jest jej smażenie w głębokim tłuszczu. Może nie do końca zdrowe, ale wyjątkowo efektowne! Takim chipsem można dekorować dania i desery. Jeśli już jesteśmy przy słodkim, to anyżowa bazylia tajska idealnie pasuje do deserów! Wegański sorbet truskawkowo-bazyliowy to jest to! Równie dobrze bazylia tajska komponuje się ze świeżym ananasem i owocami liczi – zarówno w wersji słodkiej jak i wytrawnej.
Więcej inspiracji znajdziesz na moim Pintereście w specjalnie stworzonej tablicy z przepisami dania i napoje z bazylią w roli głównej (kliknij na zdjęcie):
Właściwości bazylii
Jak wszystkie świeże zioła bazylia wspomaga procesy trawienne. Poprzez pobudzenie wydzielania soku żołądkowego i pobudzenie ruchów jelit przyczynia się do zapobiegania niestrawności. Aromatyczna bazylia pobudza też łaknienie, dlatego sprawdzi się wyśmienicie w diecie niejadka. Świeża bazylia łagodzi wzdęcia. Szczególnie dobrym pomysłem jest przygotowywanie domowej lemoniady z cytryn, bazylii i odrobiny miodu. Taki napój nie tylko doskonale smakuje, ale też poprawia pracę układu pokarmowego i lekko uspokaja. Olejki eteryczne mają działanie podobne do listków melisy. Świeża bazylia łagodzi napięcie nerwowe i pomaga przy nerwobólach.
Uprawa i przechowywanie
Będę nudna, ale powtórzę kolejny raz, że absolutnie każda zielenina z ziołami na czele najwięcej właściwości i smaku mają tuż po zerwaniu, dlatego prowadzenie parapetowego ogródka jest dobrym pomysłem o każdej porze roku. Żeby jednak bazylię w takim ogródku prawidłowo traktować i nie stracić jej z oczu po kilku dniach trzeba się trzymać kilku zasad. Bazylia musi mieć w miarę stabilne warunki, czyli przepuszczalne, wilgotne podłoże oraz średnio nasłonecznione, osłonięte od napływu gorącego i zimnego powietrza miejsce. Należy bezwzględnie podlewać roślinę do podstawki, a nie do gleby. Taki sposób nawadniania daje o wiele większą kontrolę nad stopniem nawilżenia podłoża – roślina zabiera dokładnie tyle wilgoci ile potrzebuje.
Zerwane listki najlepiej zalać oliwą i przechowywać w zimnym, ciemnym miejscu. Mrożenie najlepiej wykonać po pokrojeniu na cienkie paseczki. Tak przygotowane zioło należy szczelnie zamknąć i włożyć do zamrażalnika. Bazylia przetworzona na pesto śmiało wytrzyma w lodówce nawet 10 dni. Teoretycznie można ją też suszyć, ale smakuję wówczas jak siano i niczym nie przypomina swoje pierwotnej formy – moim zdaniem to profanacja doskonałości, bo zioła muszą być zielone.
Przekonani? Moje propozycje dań z wykorzystaniem bazylii zielonej i tajskiej już niebawem, a tymczasem koniecznie zajrzyjcie na stronę partnera naszego bloga – producenta ziół doniczkowych marki Baziółka: (kliknij na zdjęcie)
Artykuł powstał we współpracy z marką Baziółka – producentem świeżych ziół doniczkowych.
Mam na imię Viola Urban i wyzwolę w Tobie apetyt na zdrowe odżywienie. Od ponad 10 lat, razem ze wspierającymi blog ekspertami, dzielę się wiedzą, opinią i inspiracjami kulinarnymi. Czytając nasze wpisy poznasz podstawowe i zaawansowane informacje z zakresu zdrowego odżywiania i nauczysz się gotować naprawdę smacznie. Znajdziesz tutaj teksty merytoryczne, przepisy kulinarne, recenzje produktów, restauracji i książek, a także trochę motywacji i prawdziwych historii. Rozgość się - ten blog powstał dla Ciebie!
Posty z kategorii
Dieta ketogeniczna — darmowy jadłospis 2000 kcal
